.

.
Κάθε Δευτέρα στην Athens Voice (κλικ)

Σάββατο 14 Φεβρουαρίου 2009

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ: Ο ΑΛΛΟΣ ΒΑΛΕΝΤΙΝΟΣ

Για όλους εσάς τους γκέι ερωτευμένους η σημερινή ημέρα του αγίου Βαλεντίνου ίσως να μην είναι η πλέον κατάλληλη για να γιορτάσετε τον έρωτά σας! Μια καλή εναλλακτική ημερομηνία θα ήταν η 7η Οκτωβρίου, ημέρα που η ορθόδοξη Εκκλησία τιμάει τη μνήμη των αγίων Σέργιου και Βάκχου.


Ο Σέργιος και ο Βάκχος ήταν δύο ρωμαίοι στρατιώτες στη Συρία που μαρτύρησαν με εντολή του αυτοκράτορα Μαξιμιλιανού το 303 μ.Χ. Σύμφωνα με το συναξάρι (μπορείτε να βρείτε μετάφραση από τα αρχαία ελληνικά εδώ) ήταν "αχώριστοι στο στρατό των ανθρώπων" όχι όμως "σύμφωνα με τη φύση, αλλά με το πνεύμα" (με αυτή τη φράση ο χριστιανός συγγραφέας προσπαθεί να διαχωρίσει τη σχέση τους από αυτά που έκαναν οι ειδωλολάτρες). Αφού καταδόθηκαν στον αυτοκράτορα ως κρυπτοχριστιανοί, ο τελευταίος διατάζει να διαπομπευθούν στους δρόμους της πόλης φορώντας γυναικεία ρούχα. Κατά τη διάρκεια της διαπόμπευσής τους ψέλνουν ότι ο Κύριος "μας έντυσε σαν νύφες και μέσα από την εξομολόγηση μας ένωσε μαζί Του ".

Στη συνέχεια ο Βάκχος μαστιγώνεται μέχρι θανάτου και το ίδιο βράδυ εμφανίζεται σαν όραμα στον απαρηγόρητο Σέργιο με τη μορφή αγγέλου. "Γιατί κλαις και θρηνείς αδελφέ μου; Κι αν χωριστήκαμε στο σώμα, τα δεσμά που μας ενώνουν παραμένουν". Ο Σέργιος του απαντά "Τώρα που η καρδιά μου είναι τόσο γεμάτη θα ακολουθήσω τις εντολές σου". Ο Βάκχος τον ενθαρρύνει να μην χάσει την πίστη του και να πιει το πικρό ποτήρι μέχρι το τέλος: "Βιάσου λοιπόν αδελφέ μου, καταδίωξέ με και στο τέλος της κούρσας θα με έχεις ξανά. Εκεί που βρίσκομαι το στέμμα της δικαιοσύνης σε περιμένει". Την επόμενη μέρα ο Σέργιος αναγκάζεται να τρέξει εννιά μίλια φορώντας στα πόδια του μπότες με καρφιά. Βλέποντας ότι και μετά από αυτό το μαρτύριο αρνείται να αλλαξοπιστήσει ο αυτοκράτορας διατάζει να τον αποκεφαλίσουν.

Αιώνες αργότερα η ιστορία του Σέργιου και του Βάκχου έκανε τον καθηγητή Τζόν Μπόσγουελ να ασχοληθεί με το έθιμο της "αδελφοποίησης". Σύμφωνα με τον καθηγητή με αυτή την τελετή η αρχαία εκκλησία ευλογούσε τις ενώσεις ατόμων του ίδιου φύλου. Στην παραπάνω εικόνα του 7ου αιώνα από το μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης του Σινά, βλέπουμε το Σέργιο και το Βάκχο να "αδελφοποιούνται" φορώντας τα ίδια ρούχα και από πάνω την εικόνα του Ιησού να τους ευλογεί. Για τις γυναίκες υπάρχει αντίστοιχα η ιστορία της αγίας Περπετούας και της δούλας της Φηλικιτάτης, δυο χριστιανές από τη βόρεια Αφρική που μαρτύρησαν μαζί στην αρένα με τα θηρία τον 3ο αιώνα μ.Χ - λίγες μέρες αφού είχαν γίνει και οι δύο μητέρες. Η μνήμη τους γιορτάζεται την 1η Φεβρουαρίου.

Ιστορικά πάντως λίγοι άγιοι κατέχουν τόσο περίοπτη θέση στο πάνθεο της ομοφυλοφιλικής κουλτούρας όσο ο άγιος Σεβαστιανός που γιορτάζει στις 18 Δεκεμβρίου. Στρατιωτικός κι αυτός, ο Σεβαστιανός ήταν αξιωματικός της πραιτωριανής φρουράς όταν το 288 μ.Χ. καταδικάστηκε σε θάνατο από τον αυτοκράτορα Διοκλητιανό επειδή βοηθούσε χριστιανούς κατάδικους. Σύμφωνα με μία εκδοχή, ο Σεβαστιανός υπήρξε ευνοούμενος του αυτοκράτορα που με αυτό τον τρόπο τον τιμώρησε για την προδοσία του. Ο Διοκλητιανός διέταξε να τους τοξότες του να τον δέσουν σε ένα στύλο και να τον σκοτώσουν με τα βέλη τους.

Η εικόνα του δεμένου, αθλητικού και ημίγυμνου νεαρού με το συμβολισμό των βελών που διεισδύουν στο κορμί του και την έκφραση του προσώπου του που φαίνεται να συνδυάζει την ερωτική έκσταση με τον πόνο υπήρξε ακαταμάχητη για τους διασημότερους καλλιτέχνες και δημιουργούς. Το μαρτύριό του έγινε πίνακας από τους μεγαλύτερους ζωγράφους, όπως ο Μαντένια, ο Μποτιτσέλι, ο Ρούμπενς και ο Ελ Γκρέκο. Η ιστορία του ενέπνευσε γκέι συγγραφείς όπως ο Τόμας Μαν, ο Τενεσί Γουίλιαμς, ο Ζαν Κοκτώ, ο Όσκαρ Γουάιλντ και ο Μαρσέλ Προυστ. Από την εικόνα του εμπνεύστηκαν οι REM το βιντεοκλιπ Losing my Religion. Kαι το 1976 ο γκέι σκηνοθέτης Ντέρεκ Τζάρμαν γυρίζει την ταινία "Σεβαστιανός" όπου ο πανέμορφός πρωταγωνιστής τιμωρείται από τον ανώτερό του Σεβήρο που τον βιάζει και τον εκτελεί όταν αρνείται τον έρωτά του.

'Ενα δείγμα από τα πολυάριθμα έργα τέχνης με πρωταγωνιστή τον άγιο μπορείτε να δείτε παρακάτω.

Αντρέα Μαντένια
Πέτερ Πωλ Ρούμπενς
Ντέι Χόλαντ
Σύνθια Καράλα
Γιούκιο Μισίμα
Από την ταινία του Τζάρμαν



Εξώφυλλο του περιοδικού Refresh


Και για να κλείσουμε, η εικόνα που θα δείτε παρακάτω προέρχεται από ορθόδοξη εκκλησία στο Κόραμα της Καππαδοκίας (Γκιερεμέ στα τούρκικα). Σύμφωνα με τον τοπικό θρύλο ο άγιος Ονούφριος -ερημίτης του 4ου αιώνα μ.Χ.- υπήρξε ερμαφρόδιτος. H ιστορία έχει ως εξής: πριν γίνει ερημίτης, ο Ονούφριος ήταν γυναίκα και μάλιστα πόρνη και πολύ όμορφη. Ασπαζόμενη τον χριστιανισμό αποφάσισε να εγκαταλείψει την πορνεία, πλην όμως οι άντρες συνέχιζαν να την προσεγγίζουν ερωτικά. Για να γλυτώσει, προσευχήθηκε στο Θεό να την κάνει άσχημη. Πράγματι απέκτησε αντρικά χαρακτηριστικά, χωρίς όμως να εγκαταλείψει και τη γυναικεία της φύση. Στην τοιχογραφία ο καλλιτεχνης έχει αποδώσει τόσο τη μακριά γενειάδα όσο και τα γυναικεία στήθη της. Προέρχεται από τη λεγόμενη "εκκλησία των φιδιών" που χτίστηκε τον 11ο αιώνα μέσα στους ηφαιστειογενείς βράχους της Καππαδοκίας.



34 σχόλια:

Dr_MAD είπε...

θεέ μου...

μαθαίνω τόσα πολλά από σένα υπερήρωά μου! σε αγαπάααααω! εισαι θεός!

πέφτω και παίρνω respects

Hfaistiwnas είπε...

Καλημέρα!
Ενημερωτικό αλήθεια το ποστάκι!
Να μάθουμε και κάτι παραπάνω για τη θρησκεία μας...
Το τελευταίο με τον Ονούφριο, μεγάλη εντύπωση μου κάνει..

THANOS είπε...

μην το πεις ούτε του παπά :)))

tovenito είπε...

τρομερή ανάρτηση υπερήρωα!
και με έβαλες σε σκέψεις γιατί ένας που είχα γνωρίσει ήθελε να τον φωνάζουμε ονούφριο!και πάντα αναρωτιόμουν αν ήταν ή δεν ήταν!ΤΩΡΑ ΞΕΡΩ!λολ

Wrong Guy είπε...

ανέκαθεν οι πίνακες με τον Σεβαστιανό ήταν οι αγαπημένοι μου

υγ.τι ρομαντική ιστορία αυτή του Σέργιου και του Βάκχου.δε θα γινόταν υπέροχη ταινία;

apparos είπε...

τι μαθαίνει κανείς!
για την ταινία "Σεβαστιανός" (του 1976;!!!!) λέω! :P

καλό ΣΚ!

vicky είπε...

εξαιρετικό το post!!!!!! καλό ΣΚ!

SK είπε...

Happy V day! Και να θυμηθώ στις 7/10 να σου πω Happy S & B day!

Elementstv είπε...

Πραγματι πολυ ενδιαφερον ποστ.Ειναι συναρπαστικο να μαθαινεις οτι καταφεραν να περασουν μεσα στην ιστορια τετοια στοιχεια.Keep em coming!!!!!!

Τομ Σόγιερ είπε...

Aχ, αστέρι είσαι.

Πάντως δε με πολυπείθουν αυτοί οι, κατά καιρούς, καθηγητές που υποτίθεται ότι ερευνούν και διαπιστώνουν διάφορα. Δηλαδή, πόσο αξιόπιστοι είναι? Και εμένα δεν με πείθει ότι είχαν σχέση. Θα μπορούσανε να είναι πολύ καλοί φίλοι.

Πάντως είχα την εντύπωση ότι ο νεανίας στους πίνακες με τα βέλη, είναι ο μάρτυρας Στέφανος. Φυσικά θα υπάρχουν πάρα πολλοί που θα έχουν απεικονιστεί έτσι...

Ανώνυμος είπε...

Πολύ ωραίο ποστ για άλλη μια φορά. Μπράβο!

gay super hero είπε...

@ tom sawyer

Δουλειά της επιστήμης είναι να φέρνει στην επιφάνεια νέα στοιχεία και να προτείνει και ερμηνείες διαφορετικές από τα γενικώς απόδεκτά. Μην ξεχνάς ότι όλοι αυτοί οι άγιοι έζησαν στη ρωμαϊκή περίοδο, σε μια εποχή δηλαδή που οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις ήταν πολύ πιο συνηθισμένες και αποδεκτές σε σχέση με αργότερα. Μέσα σε αυτό το κοινωνικό κλίμα λειτουργούσε η αρχαία εκκλησία και είναι τουλάχιστον περίεργο να θεωρούμε ότι δεν επηρεαζόταν και ότι δεν αντιμετώπιζε και τέτοια φαινόμενα μέσα στους κόλπους της.

Στα θρησκευτικά δεν είμαι ειδικός, αλλά από ό,τι γνωρίζω η απεικόνιση με τα βέλη είναι "προνόμιο" του αγίου Σεβαστιανού. Ο Στέφανος λιθοβολήθηκε αν δεν κάνω λάθος.

Ανώνυμος είπε...

Συγγνώμη που επεμβαίνω στο blog σου! Αλλά μεχρι και τους Αγίους μας γκει θα τους βγάλεις!; Έλεος! Είναι σεβαστή η ομοφυλοφιλία, δε τίθεται ανάγκη να καταφεύγεις σε τέτοιες μυθοπλασίες για να την υποστηρίξεις!

gay super hero είπε...

@ anonymous

Γιατί ζητάς συγγνώμη; Δεν καταλαβαίνω! Όλες οι απόψεις είναι σεβαστές και η δική σου επίσης.

Ως προς την ουσία αυτών που γράφεις νομίζω ότι απάντησα στο σχόλιό μου προς το Τομ Σώγιερ παραπάνω. Η πηγή των πληροφοριών μου νομίζω επίσης ότι είναι σαφής. Για τους άγιους Σέργιο και Βάκχο μετέφρασα λέξη προς λέξη αποσπάσματα από το "Πάθος των αγίων Σέργιου και Βάκχου" που βρίσκεται στα αρχαία ελληνικά στη βιβλιοθήκη των Βρυξελλών (Passio antiquior SS. Sergii et Bacchi Graece nunc primum edita," AB 14 (Brussels, 1895), 373-395)

Ναυτίλος είπε...

Πολύ ενδιαφέρον άρθρο --εύγε!

:-)

ProFyLaKtiKo είπε...

προτείνω σύσσωμο εορτασμό της 7/10! καλημέρα και καλή βδομάδα

Μεγαλοκοπέλα είπε...

Λέτε αυτός να αποτέλεσε την έμπνευση για το ριζοσπαστικό στην εποχή του άσμα "Αχ Βαλεντίνα";

Ανώνυμος είπε...

Η εικόνα του δεμένου, αθλητικού και ημίγυμνου νεαρού με το συμβολισμό των βελών που διεισδύουν στο κορμί του και την έκφραση του προσώπου του που φαίνεται να συνδυάζει την ερωτική έκσταση με τον πόνο (καθώς και ο Sebastien Moura) υπήρξε και για μένα ακαταμάχητη... Ωχ! American bar θα το κάνω πάλι εδώ μέσα...

Leviathan είπε...

ekpliktiki i enimerosi!!fisika kai den ixera ta perissotera... :) na sai kala!!!kalispera!!filia!!

One Big DJ είπε...

respect.vows

Ανώνυμος είπε...

πολυ καλες

www.arelis.gr
περιεχει σειρα αρθρων τεχνης για νεους ελληνες καλλιτεχνες
και το ομοερωτικο ερωτονομικον
ακαταλληλο για ηλικιες κατω των 18 ετων

g for george είπε...

Δεν ξέρω τι να πω επ' αυτού. Η αλήθεια είναι ότι εξετάζοντας ακόμα και την φιλική σχέση του Δαβίδ με τον Ιωνάθαν (αυτός ήταν νομίζω) στην Παλαιά Διαθήκη, μπορεί κανείς να εικάσει πολλά. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι ισχύουν κιόλας..

Οπότε ως αναγνώστης πάμπολων (μα πάμπολων) εκκλησιαστικών βιβλίων, ακόμα δεν μπορώ να εκφέρω γνώμη διότι πολλές φορές αυτό που σε εμάς φαίνεται τουλάχιστον "ύποπτο" μπορεί γι' αυτούς να ήταν όντως μια βαθειά φιλία και τίποτε περισσότερο.

Dr_MAD είπε...

afto me to "Ionathan" parto pisw G!

g for george είπε...

Πφ!

kyzikos είπε...

γεια σου ήρωα,
πριν μερικά χρόνια είχα δει στην έκθεση βιβλίου μια διατριβή γιαυτό το θέμα και συγκεκριμένα για την ευλογία της ένωσης ομο-φύλων από την Εκκλησία.Ίσως να είναι το βιβλίο του Μποσγουελ που αναφέρεις.
Πάντως το θέμα είναι πολύ ενδιαφέρον και ίσως μας κάνει και να σκεφτούμε ότι στο παρελθόν να η κοινωνία να ήταν πολύ πιο πολιτισμένη απότι σήμερα και δεν περιορίζομαι μόνο στην εποχή της κλασσικής Αθήνας.
Καλό σου βράδυ.

Owain Glyndwr είπε...

Μάλλον είναι υπερβολλές αυτά,δεν αποκλείω κάτι αλλά δεν μου φαίνεται και πολύ πιθανό.Η αντίληψη της αγάπης αλλά και του τρόπου που εκδηλωνόταν στην αρχαία εκκλησία ήταν διαφορετική.Για παράδειγμα όλοι φιλιούνταν στο στόμα (η συνήθεια αυτή υπάρχει ακόμα και σήμερα στη Ρωσία μεταξύ των ανδρών) είτε άνδρες είτε γυναίκες και ανεξαρτήτως φύλου.Έχω δει αγιογραφίες σε εκκλησίες της Μακεδονίας που δείχνουν τους αγίους Γεώργιο και Δημήτριο να φιλιούνται ακόμα και στο στόμα ή να αγκαλιάζονται ή τους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο.Σίγουρα ο αγιογράφος δεν είχε ομοφυλοφιλικές αντιλήψεις στο νου του,εκφράζει δηλαδή την χριστιανική αγάπη όπως εννοούνταν παλιά και με τος παλιούς τρόπους έκφρασης(ιδίως οι δύο πρώτοι δεν νομίζω να συναντήθηκαν και ποτέ επί γης,και λόγω απόστασης και λόγω ηλικίας,όταν μαρτύρησε ο άγιος Γεώργιος ο άγιος Δημήτριος θα ήταν γύρω στα 17-18).Πάντως οι αντίληψη για την ομοφυλοφιλία στον ελληνορωμαϊκό κόσμο ήταν διαφορετική,πολύ πιο αποδεκτή οπότε δεν μπορεί η τότε εκκλησία να έμεινε ανεπηρέαστη.Η ευχή της αδελφοποίησης μάλλον δεν είχε τέτοιο χαρακτήρα,δεν νομίζω πως προκύπτει από αξιόπιστα στοιχεία.Η ευχή αυτή καταργήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα αλλά όταν χρησιμοποιούνταν είχε την ισχύ πραγματικής αδελφοποίησης και όχι κάτι άλλου.
Τώρα ιδίως για τις Αγίες Περπέτουα και Φηλικικάτη (Saint Perpetua and Felicity ίσως να το έχετε ακούσει πολύ συχνά από τους ξένους) δεν βρίσκω απολύτως τίποτα "ύποπτο".
Ο άγιος Σεβαστιανός έγινε τέτοιο σύμβολο λόγω του τρόπου απεικόνισης,στον καταπιεστικό μεσαίωνα αλλά ακόμα και στην Αναγέννηση μόνο έτσι κάποιοι καλλιτέχνες θα μπορούσαν να εκφράσουν δικά τους συναισθήματα χωρίς να γίνουν αντιληπτοί. Εκτός από τους ομοφυλόφιλους άνδρες ο άγιος Σεβαστιανός αποτέλεσε και φαντασίωση σχεδόν όλων των γυναικών της δύσης (εδώ στην ανατολή δεν είναι τόσο γνωστών και σίγουρα όχι με αυτόν τον τρόπο,βέβαια άλλοι άγιοι που τιμάμε περισσότερο εδώ είχαν αντίστοιχο ρόλο) στο μεσαίωνα,αφού μόνο αυτό είχαν που ελεύθερα θα μπορούσαν να εκφραστούν χωρίς να τις κάψουν.Γενικά οι δυτικοί καλλιτέχνες "εκμεταλλεύτηκαν" τον τρόπο με τον οποίο η δυτική εκκλησία χρησιμοποίησε την τέχνη,δηλαδή όχι με κλειστό δογματικό τρόπο όπως γίνεται με εμάς (δες απεικονίσεις Αγίας Αικατερίνης της Σιέννα...) για να βγάλουν τον δικό τους εσωτερικό κόσμο

ds είπε...

Είδα την ταινία του Τζάρμαν -- ευχαριστώ! Ενδιαφέρουσα και το γεγονός ότι ήταν στα λατινικά της έδινε μια ρεαλιστική (αλλά και απόκοσμη!) διάσταση!

Greekstories είπε...

Πολυ καθυστερημενα διαβασα αυτη την αναρτηση και ομολογω οτι την βρηκα φανταστικη. Σ' ευχαριστω για την ιστορια του ειδους. Καταπληκτικο!

kostassol είπε...

wow..syglonistiko apla...den ixera tipota gia tin yparxi olon auton pou anafereis...euge

Ανώνυμος είπε...

προσοχη μη συνδεουμε ιστορικες πηγες με "ιερα" κειμενα και εκδοχες ευαγγελιων, για τα οποια δεν υπαρχει καμια ιστορικη τεκμηριωση. Απλα ιστοριουλες που επλασε και χρησιμοποιησε η εκαστοτε εκκλησιαστικη (και κοσμικη ) εξουσια. Οι περισσοτεροι βιοι αγιων ειναι μπαρμπουτσαλα...
Ακομα και τα 4 ευαγγελια εχουν επιβληθει με το ζορι, διαρκως επαναλαμβανομενα και χωρις καμια ιστορικη αξια και τεκμηριωση

Vavi

Ανώνυμος είπε...

Χαρακτηριστικο παραδειγμα ο αιμοσταγης "αγιος Κων/νος", παγανιστης ρωμαιος, που ομως δεν ανηκε στην παραδοσιακη αριστοκρατια της Ρωμης, η οποια τον αμφισβητουσε, γι αυτο κι εκεινος ανεβασε το χριστιανισμο για να τους νικησει, μετεφερε την πρωτευουσα στην Κων/λη, επεβαλε το δογμα της εκκλησιας με το ζορι, δηλ δια πυρος και σιδηρου (τελικα επικρατησε γυρω στο 500 και βαλε η νεα θρησκεια)..παντα με διωγμους, αντικαθιστωντας το προηγουμενο ιερατειο και την εξουσια.

Vavi

Ανώνυμος είπε...

Οσο πιο προσεκτικά διαβάζονατι τα κειμενα των Πατέρων της Εκκλησίας με πρώτο εκείνα του Αγίου Παύλου προκύπτει πως εκεί δεν βλέπουν διαφορετικά την "γυναικομανία"από την "αρρενομανία". Η υπέρβαση δε της σάρκας στα κείμενα αυτά ειναι θέμα προσωπικό, αντίθετα με τον εγωισμό και την υπεροψία που απαιτούν βοήθεια "ανωθεν"για την υπέρβασή τους. Στην παράδοση αυτή η πλήρης εξάρτηση από την απρόσωπη σάρκα είναι το πρόβλημα καθώς αυτή δένει τον άνθρωπο σε ενα σημείο και τον κρατά εκεί δέσμιο. Η "φιλία" των ανδρων δεν απασχολεί κανενα πατέρα της εκκλησίας ως "αμάρτημα" παρα μόνο όταν φτάνει στην αδιάκριτη "αρενομανία". Η παράδοση της ανατολικής εκκλησίας είχε βρει ισορροπίες που σημερα δεν έχει επίσημα μετά την επίδραση του πουριτανισμού των δυτικών δογματων του Χριστιανισμού. Τα πατερικά κείμενα το πρόβλημα το βλέπουν στην μηχεία και την αρενομανία και όχι στην "φιλική" αφιερωση ενος άνδρα προς ένα αλλο. Την σχέση δε αυτη την βλέπουν και σαν μια "παραμηθεια" της σαρκας και όχι αμαρτία. Ανώνυμος χψξ

Ανώνυμος είπε...

Στείλτε στον Σεραφείμ του Πειραιά αυτά!

Georgiou είπε...

καμμιὰ φορὰ ἀπὸ μικρὸ καὶ ἀπὸ τρελὸ μαθαίνεις τῆν ἀλήθεια. Όσο βλέπω ἐκπροσώπους τῆς ἀκκλησίας νὰ μιλοῦν ἐνάντια στὰ "σαρκικὰ"ἐν γένει σκέπτομαι πὼς αὐτοὶ τὸ δικό τους κουσούρι ξορκίζουν μιλῶντας έτσι. Μοῦ ὰρκεί ποὺ ὁ Χριστὸς πῆρε μαζί του τὴν Πόρνη με τὸν Φονιὰ στὸν Παράδεισο ἐνῶ γιὰ τοὺς Αποστόλους του έβαλε σὰν ἐπιτίμιο τὴν ἀποστολή τους ποὺ εἶχε στὸ τέλος και ματρύριο. Οἱ ὅποιοι ἀφορισμοὶ συνδέονται πάντα ἰσότιμα μὲ τὴν ὑποκρισία. Πάντα θεωρῶ δεδομένο πῶς ὁποιος κάνει τέτοιους ἀφορισμοὺς καλλίτερα νὰ ἀρχίσει πρῶτα μὲ τὸν ἀφορισμὸ τοῦ ἑαυτοῦ του καὶ μετὰ νὰ κοιτάξει γιὰ ἄλλους. Καὶ πρῶτο στὸν κατάλογο αὐτὸ τέτοιων ὑποκριτῶν βάζω τὸν "Ἅγιο" Πειραιῶς. Ἀλλὰ μὴν ἀχολούμαστε μὲ αὐτὸν. Τοῦ δίνουμε ἔτσι περισσότερο χῶρο νὰ διακινεί τὴν ὑποκρισία του.