Μια ελληνίδα καλλιτέχνης αναστατώνει τις Βρυξέλλες
«Υποδεχόμαστε την εργατική Πρωτομαγιά με τα χρώματα της διαφορετικότητας». Με αυτή τη φράση η οργάνωση που έχει αναλάβει το Pride των Βρυξελλών σε δυο εβδομάδες από τώρα εγκαινίασε το «Out in the Street» ή, όπως διευκρινίζει, «την πρώτη μόνιμη έκθεση αστικής τέχνης στη Ευρώπη με ΛΟΑΔ θεματολογία». Λίγα μέτρα από την περίφημη Grand-Place στο κέντρο της βελγικής πρωτεύουσας, η έκθεση αποτελείται από μια σειρά τοιχογραφίες με την υπογραφή δύο ευρωπαίων καλλιτεχνών: του Γερμανού Ραλφ Κένινγκ, γνωστού για τα κόμικς με γκέι περιεχόμενο που έχουν μεταφραστεί σε 11 γλώσσες, και της Ελληνίδας Φωτεινής Τίκκου. Η 34χρονη που ζει και εργάζεται στη Δανία είναι γνωστή μεταξύ άλλων και για τις εικονογραφήσεις βιβλίων ελληνικών εκδοτικών οίκων.
Για τους διοργανωτές, σκοπός της έκθεσης είναι να ευαισθητοποιήσει το κοινό για τις προκαταλήψεις που αντιμετωπίζουν οι ομοφυλόφιλοι, οι οροθετικοί και οι τρανς μέσα από εικαστικές παρεμβάσεις στον δημόσιο χώρο. Οι πρώτες επικρίσεις είχαν να κάνουν με την επιλογή του χώρου, καθώς η συγκεκριμένη γειτονιά του κέντρου συγκεντρώνει έτσι κι αλλιώς πολλά δημοφιλή γκέι στέκια και δεν αντιμετωπίζει τα προβλήματα ομοφοβικής βίας άλλων, πιο υποβαθμισμένων περιοχών της βελγικής πρωτεύουσας. Όμως και το περιεχόμενο μίας από τις πιο εμβληματικές τοιχογραφίες συγκέντρωσε τα πυρά των θαμώνων της περιοχής.
Το γκράφιτι που υπογράφει η Φωτεινή Τίκκου απεικονίζει ένα αγόρι που κρατιέται από ένα σκοινί, προσπαθώντας να το σκάσει από το παράθυρο ενός κτιρίου στη Rue de la Chaufferette. Η λεζάντα δίπλα στο αγόρι διευκρινίζει ότι πρόκειται για θύμα ομοφοβικού bullying. Και παραδίπλα οι περαστικοί μπορούν να δουν τι είναι αυτό που οδήγησε το αγόρι σε αυτή την απελπισμένη προσπάθεια απόδρασης: Μέσα σε πολύχρωμα συννεφάκια, μπορεί να διαβάσει κανείς υβριστικές ομοφοβικές εκφράσεις στα αγγλικά και τα γαλλικά.
Αρκετοί γκέι επιχειρηματίες της περιοχής θεωρούν ότι το έργο στέλνει ένα διφορούμενο μήνυμα: «Οι εκφράσεις αυτές στιγματίζουν και η παρουσία τους στον δημόσιο χώρο μπορεί να αποδειχτεί προβληματική. Πολλοί περαστικοί που δεν είναι εξοικειωμένοι με το ζήτημα της ομοφοβικής βίας ίσως να μην εκλάβουν αυτό που βλέπουν ως καταγγελία, αλλά ως προτροπή. Αντί για «κατήχηση» θα προτιμούσαμε το έργο να εκπέμπει ένα θετικό μήνυμα που ταιριάζει περισσότερο στην ατμόσφαιρα της περιοχής». Επιπλέον κατηγορούν τις γκέι οργανώσεις και το δήμο των Βρυξελλών που χρηματοδότησε το έργο ότι δεν ζήτησαν καν τη γνώμη τους: «Όπως πάντα κάνουν του κεφαλιού τους, χωρίς να ρωτάνε την άποψη εκείνων που ζουν και δουλεύουν στη γειτονιά».
Από τη μεριά της, η ίδια η καλλιτέχνις δηλώνει έκπληκτη για τη διάσταση που έλαβε το θέμα, θεωρεί όμως θετικό το γεγονός ότι υπήρξε αφορμή για να ξεκινήσει διάλογος και ανταλλαγή απόψεων εντός της ΛΟΑΔ κοινότητας. Παρακάτω μπορείτε να δείτε μερικά ακόμη από τα έργα της που εγκαινιάστηκαν στις Βρυξέλλες την Παρασκευή.
«Είμαι γκέι και λοιπόν;» «Μα τι κρίμα!»
Η Φωτεινή Τίκκου φωτογραφίζεται δίπλα σε μία από τις δημιουργίες της: «Τι εννοείς "δεν πιστεύω πως είσαι λεσβία";»
«Ο έρωτας δεν κοιτάει: Α. Χρώμα Β. Ηλικία Γ. Φύλο Δ. Όλα τα παραπάνω»
«Τι εννοείς "Γιατί δεν μπορούσες απλώς να είσαι γκέι";»
«Αν τα παιδιά των γκέι ζευγαριών βγαίνουν γκέι, τότε πως γίνεται οι περισσότεροι γκέι να μεγάλωσαν με ετεροφυλόφιλους γονείς;»
«Αποκρουστικό; Πανέμορφο;»
«Αν αυτό σου φαίνεται σέξι, πώς είναι δυνατόν να το βρίσκεις αηδιαστικό όταν το κάνουν δύο άντρες;»
«Είμαι οροθετικός. Δεν μπορείς να κολλήσεις άμα μου σφίξεις τα χέρια ή αν με κοιτάξεις στα μάτια. Αλλά ίσως αυτό να σου είναι δύσκολο γιατί είμαι αόρατος για σένα.»
«Είμαι αόρατος για σένα γιατί είμαι ηλικιωμένος. Έζησα ευτυχισμένος με τον σύντροφό μου για χρόνια αλλά όταν πέθανε αναγκάστηκα να πάω σε γηροκομείο. Εκεί έπρεπε να κάνω coming-out από την αρχή λες και είμαι πάλι στο σχολείο. Και όπως στο σχολείο δεν χάρηκαν όλοι που το έμαθαν.»
«Είμαι αόρατη για σένα γιατί έρχομαι από πολύ μακριά. Στη χώρα μου οι λεσβίες πάνε φυλακή. Γι’ αυτό δεν θέλω να μοιραστώ την ταυτότητά μου μαζί σου. Το coming-out είναι δύσκολο για μένα. Ίσως κάποια μέρα...»
«Όπως βλέπεις είμαστε δύο γυναίκες. Γι’ αυτό σταμάτα να ρωτάς ποιος είναι ο άντρας στη σχέση.»
«Είμαι τρανς. Αυτό δεν σου δίνει το δικαίωμα να ρωτάς για τα γεννητικά μου όργανα.»
Για το τέλος, μια «οικογενειακή φωτογραφία» της ΛΟΑΔ κοινότητας δια χειρός του γερμανού κομίστα Ραλφ Κένινγκ.
*Όλες οι φωτογραφίες από το Facebook της Φωτεινής Τίκκου