40 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ: 40 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ STONEWALL

-Σήμερα κλείνουν ακριβώς 40 χρόνια από τις ταραχές στο Stonewall Inn της Νέας Υόρκης. Με τα γεγονότα εκείνα ξεκινάει η περίοδος όπου ομοφυλόφιλοι και διαφυλικοί σε όλο τον κόσμο διεκδικούν ανοιχτά τη θέση τους στη δημόσια ζωή και ίσα δικαιώματα από την ετεροφυλόφιλη πλειοψηφία.

-Μετά από μια σχετική χαλάρωση των ηθών κατά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο, οι δεκαετίες του του 50 και του 60 χαρακτηρίζονται από ένταση των διωγμών σε βάρος των ομοφυλόφιλων στην Αμερική.

-Το 1950 το FBI αρχίζει να τηρεί φακέλους για τους πολίτες σε βάρος των οποίων υπάρχουν στοιχεία ή υποψίες για ομοφυλοφιλικές δραστηριότητες. Τα ταχυδρομεία καταγράφουν τις διευθύνσεις ανθρώπων που παραγγέλνουν ομοφυλοφιλικό υλικό.

-Πάνω από 400 άνθρωποι χάνουν τη δουλειά τους στο αμερικάνικο δημόσιο και πάνω από 4 χιλιάδες απολύονται από το στρατό καθώς η αμερικάνικη κυβέρνηση θεωρεί τους ομοφυλόφιλους "ευάλωτους σε εκβιασμό" και "μαριονέτες των κομμουνιστών".

-Το 1952 η Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση συμπεριλαμβάνει την ομοφυλοφιλία στη λίστα των ψυχασθενειών χαρακτηρίζοντάς την "κοινωνικοπαθολογική διαταραχή προσωπικότητας" και "παθολογική φοβία του αντίθετου φύλου που προκαλείται από τις τραυματικές σχέσεις γονέων - παιδιών"!

Το Stonewall Inn το 1969

-Σε όλη την Αμερική τόσο η ομοφυλοφιλία όσο και η παρενδυσία ποινικοποιούνται. Οι τοπικές αστυνομικές αρχές ξεκινούν επιχειρήσεις - σκούπα σε μπαρ, πάρκα, δημόσιες τουαλέτες παραλίες και οπουδήποτε αλλού συχνάζουν ομοφυλόφιλοι.

-Πολύ συχνά αστυνομικοί με πολιτικά παγιδεύουν ομοφυλόφιλους σε σχετικά στέκια με το πρόσχημα της ερωτικής προσέγγισης. Κατά τα άλλα, φτάνει κανείς να συχνάζει σε ένα κακόφημο μπαρ ή να ντύνεται με γυναικεία ρούχα για να συλληφθεί.

-Οι φωτογραφίες των συλληφθέντων μετά από τέτοιες "επιχειρήσεις - σκούπα" δίνονται στις εφημερίδες οι οποίες αναλαμβάνουν τη διαπόμπευσή τους.

-Αντιδρώντας στο κλίμα των ανηλέητων διωγμών ιδρύονται οι λεγόμενες "ομοφιλικές" οργανώσεις όπως η Mattachine Society στο Λος Άντζελες και η Daughters of Bilitis στο Σαν Φρανσίσκο.

-Σκοπός των "ομοφιλικών" οργανώσεων είναι να βελτιώσουν την κατάσταση μέσα από αθόρυβες και παρασκηνιακές παρεμβάσεις. Προσπαθούν να πείσουν τις αρχές να σταματήσουν τους διωγμούς με το επιχείρημα ότι οι ομοφυλόφιλοι δεν διαφέρουν σε τίποτα από τους ετεροφυλόφιλους.

Το Stonewall Inn σήμερα

-Γι αυτό το λόγο στον τίτλο τους δεν αναφέρουν τίποτα το σχετικό με την ομοφυλοφιλία, ενώ θεωρούν ανεπιθύμητη οποιαδήποτε "μη καθως πρέπει" συμπεριφορά ή δημόσια έκφραση ερωτισμού.

-Το μπαρ Stonewall Inn βρισκόταν στο νo 51 της οδού Christopher στο Greenwich Village της Νέας Υόρκης. Η Christopher Street είναι κάθετη στην 7η Λεωφόρο.

-Το Greenwich Village ήταν μια μποέμικη γειτονιά στο νοτιοδυτικό Μανχάταν. Χιλιάδες νεαροί άντρες και γυναίκες από την επαρχία είχαν συρρεύσει εκεί μετά την αποστράτευσή τους από τους δύο παγκόσμιους πολέμους αναζητώντας τις ευκαιρίες και την ανωνυμία της μεγαλούπολης.

-Αν και τότε ήταν κακόφημο, σήμερα το Greenwich Village (ή απλά The Village) έχει εξωραϊστεί και αποτελεί μία από τις πιο ακριβές γειτονιές της πόλης.

-Το Greenwich Village όπως και το γειτονικό Χάρλεμ είχαν γεμίσει κακόφημα στέκια κατά τη διάρκεια της ποτοαπαγόρευσης. Ήταν περιοχές που προσέλκυαν όλες τις αποκλεισμένες μειονότητες της αμερικάνικης κοινωνίας.

Judy Garland

-Εκτός από τις μειονότητες προσέλκυαν και περιθωριακούς καλλιτέχνες όπως οι ποιητές της γενιάς των μπίτνικ, πολλοί από τους οποίους έγραψαν για τις ομοφυλοφιλικές τους εμπειρίες.

-Στην Αμερική και όχι μόνο η δεκαετία του 60 χαρακτηρίζεται από κινήματα αμφισβήτησης της κατεστημένης τάξης όπως το αντιρατσιστικό κίνημα, το κίνημα εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ και ο Μάης του 68.

-Στις 22 Ιουνίου του 1969, έξι μέρες πριν από τα γεγονότα, βρίσκεται νεκρή από υπερβολική δόση βαρβιτουρικών η Τζούντι Γκάρλαντ. Η πρωταγωνίστρια του "Μάγου του Οζ" ήταν τόσο λατρεμένο τους ίνδαλμα που οι γκέι της εποχής αποκαλούσαν τον εαυτό τους "the Judy Garland Boys".

-'Ισως να μην είναι τυχαίο που οι γκέι διάλεξαν σαν σύμβολό τους το ουράνιο τόξο αν σκεφτεί κανείς ότι το πιο γνωστό τραγούδι της Τζούντι από τον Μάγο του Οζ ήταν το Somewhere Over the Rainbow.

-Η δραματική ζωή και το δραματικό τέλος της αγαπημένης τους ηρωίδας αλλά και οι ασφυκτικές μετεωρολογικές συνθήκες που επικρατούν εκείνην την εποχή στη Νέα Υόρκη είχαν δημιουργήσει μια εξαιρετικά τεταμένη ατμόσφαιρα στο γκέι γκέτο της αμερικάνικης μεγαλούπολης.

H μοναδική φωτογραφία που λήφθηκε κατά τη διάρκεια των επεισοδίων

-Από τη δεκαετία του 30 το Stonewall Inn λειτουργούσε ως εστιατόριο για ετεροφυλόφιλους. Το 1966 μια οικογένεια της Μαφίας το αγόρασε και αποφάσισε να το μετατρέψει σε γκέι μπαρ.

-Καθώς οι αρχές της Νέας Υόρκης δεν χορηγούσαν άδειες σε μαγαζιά που απευθυνόνταν στην ομοφυλόφιλη πελατεία, η Μαφία αναλάμβανε να τα λειτουργεί δωροδωκόντας σε μηνιαία βάση τις αστυνομικές αρχές. Παρόλα αυτά οι αστυνομικές επιδρομές ήταν κάτι το συνηθισμένο.

-Για να αποφύγει την είσοδο αστυνομικών με πολιτικά, ο πορτιέρης έλεγχε τους υποψήφιους πελάτες μέσα από το ματάκι της πόρτας. Το Stonewall Inn ήταν το μοναδικό μαγαζί της Νέας Υόρκης όπου ζευγάρια του ίδιου φύλου μπορούσαν να χορεύουν και να ερωτοτροπούν. Όταν τα φώτα άναβαν, αυτό ήταν σημάδι για τους πελάτες να σταματήσουν τις διαχύσεις λόγω επιδρομής της αστυνομίας.

-Πολλοί από τους πελάτες ήταν τραβεστί, drag queens, άστεγοι νεαροί από τα γειτονικά πάρκα σε αναζήτηση παρέας αλλά και αγόρια του πεζοδρομίου. Η είσοδος κόστιζε 3 δολάρια.

-Η μοιραία επιδρομή της αστυνομίας ξεκίνησε στη 1:15 τα ξημερώματα Σαββάτου προς Κυριακή, 28 Ιουνίου 1969.

-Σύμφωνα με τη διαδικασία όσοι δεν είχαν χαρτιά, όσοι άντρες ήταν ντυμένοι με γυναικεία ρούχα αλλά και όσες γυναίκες κρίνονταν ως υπερβολικά ανδροπρεπείς οδηγούνταν στο τμήμα ενώ τα στοιχεία των υπολόιπων καταγράφονταν. Εκείνη τη βραδιά όμως οι θαμώνες αρνήθηκαν να επιδείξουν τα χαρτιά τους στους αστυνομικούς και οι τραβεστί αρνήθηκαν τη σωματική έρευνα.

Θαμώνες του Stonewall μετά τις ταραχές.

-Οι αστυνομικοί αποφάσισαν να τους μεταφέρουν όλους στο τμήμα, αλλα περιμένοντας τις κλούβες ένα πλήθος 150 περίοικων που είχε μάθει τα νέα μαζεύτηκε έξω από το Stonewall. Κάποιες τραβεστί άρχισαν να ειρωνεύονται τους αστυνομικούς κάνοντας σόου υπό τις επευφημίες του πλήθους. Το πλήθος δεν άργησε να εξαγριωθεί όταν οι αστυνομικοί άρχισαν να τραβάνε και να σπρώχνουν μία τρανς και χτύπησαν με γκλομπ στο κεφάλι μια λεσβία που προσπαθούσε να δραπετεύσει.

-Οι συγκεντρωμένοι άρχισαν να πετάνε στους αστυνομικούς κέρματα, μπουκάλια μπύρας και τούβλα από μια γειτονική οικοδομή. Το πλήθος είχε αυξηθεί σε 500 άτομα και προσπάθησε να αναποδογυρίσει τα οχήματα αστυνομίας από τα οποία οι συλληφθέντες είχαν ήδη διαφύγει. Για να γλυτώσουν οι αστυνομικοί κλείστηκαν μέσα στο μαγαζί περιμένοντας ενισχύσεις. Το πλήθος προσπάθησε να τους βγάλει έξω χρησιμοποιώντας ένα παρκόμετρο για να σπάσει την πόρτα και ανάβοντας φωτιά σε κάδους σκουπιδιών.

-Οι ενισχύσεις έφτασαν και το κυνηγητό των ταραξιών συνεχίστηκε μέχρι τις 4 τα ξημερώματα. Στη βία των αστυνομικών οι περίοικοι απαντούσαν με αυτοσχέδια μουσικοχορεύτικά νούμερα: "We are the Stonewall girls/ We wear our hair in curls/ We don't wear underwear/ We show our pubic hairs". Το πλήθος μαζεύτηκε ξανά και οι ταραχές συνεχίστηκαν και το επόμενο βράδυ καθώς και το βράδυ της Τετάρτης μετά από ένα διάλειμμα δύο ημερών βροχής.

-Σύμφωνα με τα λόγια ενός από τους ανθρώπους που συμμετείχαν στα επεισόδια: "Ήταν απλά η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Κάτι μέσα μας έσπασε και ήταν σαν να αποφασίσαμε ότι δεν θα ανεχόμασταν πλέον αυτή τη συμπεριφορά. Για πρώτη φορά στη ζωή μας αισθανθήκαμε ελεύθεροι ή τουλάχιστον ελεύθεροι να απαιτήσουμε την ελευθερία μας. Από δω και πέρα δεν θα περπατούσαμε πια με σκυμμένο το κεφάλι. Για πρωτη φορά είχαμε βγει από τα σκοτεινά υπόγεια και διαδηλώναμε στους δρόμους."

-Οι ταραχές είχαν έντονα ταξικό χαρακτήρα καθώς πρωτοστάτησαν σε αυτές τα πιο περιθωριοποιημένα στρώματα της γκέι κοινότητας (τραβεστί, αγόρια του πεζοδρομίου κτλ). Οι γκέι που ανήκαν στη μεγαλοαστική ελίτ της πόλης έμαθαν για τις ταραχές από τα εξοχικά τους όπου είχαν καταφύγει για το σαββατοκύριακο.

-Επιπλέον τα επεισόδια είχαν έντονο διαφυλετικό χρώμα αφού συμμετείχαν σε αυτά τόσο λευκοί, όσο και μαύροι και λατίνοι.

Η πρώτη πορεία της γκέι περηφάνιας διοργανώθηκε ένα χρόνο μετά τα γεγονότα και έγινε θεσμός

-Τα επεισόδια καλύφθηκαν εκτενώς και από τις τρεις εφημερίδες της Νέας Υόρκης. 'Οταν όμως η τοπική εφημερίδα "Τhe Village Voice" αφιέρωσε ένα άρθρο και ειρωνευόταν τους ταραξίες μιλώντας για "άντρες με σπασμένους καρπούς" και "κυριακάτικες αδελφίστικες τρέλες", ένα πλήθος χιλίων ατόμων μαζεύτηκε έξω από τα γραφεία της εφημερίδας και απειλούσε να τα κάψει.

-Μετά τις ταραχές, το Stonewall Inn είχε σχεδόν καταστραφεί ολοκληρωτικά. Αν και ξανάνοιξε αναγκάστηκε να κλείσει πάλι λίγους μήνες αργότερα, καθώς οι θαμώνες έπαψαν να στηρίζουν επιχειρήσεις της Μαφίας που δεν ανήκαν σε ομοφυλόφιλους.

-Αντιδρώντας στη στάση του τύπου σχετικά με τα γεγονότα, οι ακτιβιστές προχώρησαν γρήγορα στην έκδοση δικών τους εφημερίδων που γρήγορα απέκτησαν σημαντική κυκλοφορία.

-Αμέσως μετά τα επεισόδια δημιουργήθηκε η πρώτη μαχητική οργάνωση για τα γκέι δικαιώματα με τίτλο "το Μέτωπο της Γκέι Απελευθέρωσης" που είχε έντονα αριστερίστικα και αντιεξουσιαστικά στοιχεία. Αντιδρώντας κάποιοι μέλη της δημιούργησαν τη "Συμμαχία των Γκέι Ακτιβιστών" που αποφάσισε να ασχοληθεί με τα λοάδ δικαιώματα πέρα από ιδεολογικές ταμπέλες.

Σε ανάμνηση των γεγονότων στο πάρκο απέναντι από το Stonewall μπορεί κανείς σήμερα να δει αυτό το μνημείο που απεικονίζει ένα γκέι και ένα λεσβιακό ζευγάρι .

-Η Συμμαχία έβαλε στόχο τους πολιτικούς όλων των κομμάτων απαιτώντας να σταματήσουν οι επιδρομές της αστυνομίας στα μπαρ, οι παγιδεύσεις των γκέι από τους αστυνομικούς και πιέζοντας το δήμο να χορηγεί άδειες στα γκέι μαγαζιά της πόλης.

-Από την αρχή φάνηκε ότι η συνύπαρξη των διάφορων ομάδων στα πλαίσια της ίδιας συμμαχίας θα ήταν δύσκολη. Πολλοί γκέι δεν ήθελαν να έχουν καμία σχέση με τους τρανσέξουαλ, παρά το γεγονός ότι αυτοί είχαν πρωτοστατήσει στις ταραχές. Από τη μεριά τους οι λεσβίες που δεν είχαν την ίδια εμπειρία αστυνομικής καταστολής σε παρκα και άλλους δημόσιους χώρους θεωρούσαν ότι το γκέι κίνημα ήταν το ίδιο ανδροκρατούμενο όσο και η υπόλοιπη κοινωνία.

-Οι πρώτες "πορείες της ομοφυλόφιλης περηφάνιας" διοργανώθηκαν ένα χρόνο αργότερα, στις 28 Ιουνίου 1970 στις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της Αμερικής: τη Νέα Υόρκη, το Λος 'Αντζελες και το Σικάγο. Τον Ιούνιο του 1971 η ιδέα πέρασε τον Ατλαντικό και ανάλογες πορείες διοργανώθηκαν σε Λονδίνο, Παρίσι, Βερολίνο και Στοκχόλμη.

-Από τότε και κάθε Ιούνιο διοργανώνονται σε όλες τις μεγάλες πόλεις του κόσμου πορείες - παρελάσεις για τα δικαιώματα λεσβιών, γκέι, αμφιφυλόφιλων και διαφυλικών σε ανάμνηση των γεγονότων του Stonewall.

-----------------------------------------------

Διάβάστε επίσης

Stonewall 0, +20, +40
STONEWALL. 40 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ

Stonewall Inn, σαράντα χρόνια μετά.

Stonewall at 40