ΜΙΣΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΓΚΕΪ, ΕΙΝΑΙ ΔΩΡΕΑΝ!

[Αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα της εφημερίδας Athens Voice όπου μπορείτε να διαβάσετε και τα σχετικά σχόλια.]

(Στη φωτογραφία: Εκδήλωση μίσους κατά των ομοφυλόφιλων στην Ουκρανία, 27 Οκτωβρίου 2013)

Χωρίς οποιαδήποτε αναφορά στον σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου κατατέθηκε την περασμένη Πέμπτη στη Βουλή από τον υπουργό Δικαιοσύνης Χαράλαμπο Αθανασίου το επονομαζόμενο «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο. Το νομοσχέδιο τιμωρεί με χρηματικά πρόστιμα και ποινές φυλάκισης όποιον «προκαλεί, διεγείρει ή προτρέπει σε ενέργειες που μπορούν να προκαλέσουν διακρίσεις, μίσος ή βία» σε βάρος ατόμων ή ομάδων με βάση χαρακτηριστικά όπως η φυλή, το χρώμα, το θρήσκευμα, η εθνική καταγωγή και η αναπηρία. Ολόκληρο το κείμενο μπορείτε να διαβάσετε στην ιστοσελίδα της Βουλής.

Ορισμένες σχετικές παρατηρήσεις:

Η αναφορά στον «γενετήσιο προσανατολισμό» περιλαμβανόταν στο κείμενο του νομοσχεδίου όπως αυτό είχε διαρρεύσει στον τύπο το προηγούμενο χρονικό διάστημα (δείτε τα σχετικά δημοσιεύματα των «Νέων» εδώ και της «Ελευθεροτυπίας» εδώ.) Προφανώς αφαιρέθηκε στην πορεία...

Με δεδομένη τη σχετική κινητικότητα που παρατηρείται μετά την καταδικαστική απόφαση του Ευρωδικαστηρίου για το σύμφωνο συμβίωσης, γεννάται η υποψία ότι η αφαίρεση του όρου έγινε σκόπιμα ώστε η προσθήκη του σε μεταγενέστερο στάδιο να πουληθεί στους άμεσα ενδιαφερόμενους ως «εκδούλευση» και «υποχώρηση» της κυβέρνησης – σε βάρος άλλων διεκδικήσεών τους που θα παραμείνουν στο συρτάρι. Προφανώς κάποιοι αντιλαμβάνονται την πολιτική ως «παζάρι» στο οποίο θυσιάζουν κάθε φορά το πιο άχρηστο πιόνι τους με σκοπό να διατηρηθεί αναλλοίωτη η υφιστάμενη κατάσταση...

Η ψήφιση του νομοσχεδίου με τη μορφή που έχει σήμερα φέρνει τους ομοφυλόφιλους σε ακόμα πιο δυσμενή θέση σε σχέση με πριν, αφού θα αποτελούν επισήμως και με τη σφραγίδα της Βουλής τη μοναδική μειονότητα που θα μπορεί κάποιος να στοχοποιεί δημοσίως χωρίς νομικές συνέπειες. Θέτοντας εκτός νόμου όλες τις υπόλοιπες μορφές μισαλλοδοξίας, το νομοσχέδιο ουσιαστικά «πριμοδοτεί» τις εκδηλώσεις μίσους σε βάρος των ομοφυλόφιλων οι οποίοι μετατρέπονται με αυτό τον τρόπο σε «αλεξικέραυνο» της κοινωνικής δυσαρέσκειας...

Την ίδια στιγμή οι ομοφυλόφιλοι παραμένουν οι πλέον ευάλωτοι στις εκδηλώσεις κοινωνικού μίσους αφού –σε αντίθεση με άλλες μειονότητες– σπανίως μπορούν να αναζητήσουν επιβεβαίωση και στήριξη από το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον τους ή το σύστημα της δημόσιας εκπαίδευσης. Οι συνέπειες από την εσωτερίκευση του εχθρικού κοινωνικού κλίματος ιδιαίτερα στην κρίσιμη εφηβική ηλικία είναι γνωστές: περιθωριοποίηση, ψυχολογική απομόνωση και προβλήματα ψυχικής υγείας που μπορούν να οδηγήσουν σε καταχρήσεις, ριψοκίνδυνες σεξουαλικές συμπεριφορές και αυτοκτονικές τάσεις.

Ιστορικά η φασιστικού τύπου στοχοποίηση των σεξουαλικά διαφορετικών στην ελληνική κοινωνία είναι ένα πρόβλημα που χρονίζει πολύ περισσότερο σε σχέση με πιο πρόσφατες μορφές μισαλλοδοξίας όπως η ξενοφοβία ή η δράση εξτρεμιστικών, ακροδεξιών ομάδων. Ποιος μπορεί να ξεχάσει π.χ. τις εκστρατείες λάσπης της «Αυριανής» και άλλων εφημερίδων κατά τη δεκαετία του ΄80, τις διάφορες τηλεοπτικές «ζούγκλες», τις κατά καιρούς δηλώσεις διαφόρων ιεραρχών ή τα περσινά επεισόδια στο Χυτήριο; Η αντιρατσιστική νομοθεσία δεν αποτελεί πανάκεια, ούτε μπορεί να θεωρείται «λύση» η βιομηχανία μαζικών προσφυγών στα δικαστήρια. Αποτελεί όμως το απαραίτητο υπόβαθρο πάνω στο οποίο μπορούν να πατήσουν προγράμματα ευαισθητοποίησης από τη μεριά της Πολιτείας στον χώρο της εκπαίδευσης, του αθλητισμού, των σωμάτων ασφαλείας κτλ.

Χαρακτηριστικά το νέο νομοσχέδιο αναθέτει στο Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο την επιβολή προστίμων σε ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς που εκπέμπουν μηνύματα κοινωνικού μίσους. Αφήνοντας απ' έξω τον σεξουαλικό προσανατολισμό, ουσιαστικά επιβραβεύεται η μέχρι σήμερα πολιτική του Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου να τιμωρεί την προβολή μηνυμάτων ανεκτικότητας σε σχέση με τους ομοφυλόφιλους, ενώ την ίδια στιγμή αφήνει ατιμώρητες τις εκδηλώσεις μίσους και χλευασμού εναντίον τους.

Σε αυτό και σε άλλα ζητήματα, το νομοσχέδιο ακολουθεί την πάγια «αντιρατσιστική πολιτική» των τελευταίων ετών, σύμφωνα με την οποία η αντιμετώπιση των ζητημάτων που σχετίζονται με τους αλλοδαπούς μετανάστες που διαμένουν στην Ελλάδα τα τελευταία είκοσι χρόνια πρυτανεύει σε σχέση με τα ζητήματα των ομοφυλόφιλων πολιτών που εκκρεμούν στην πολιτική ατζέντα ήδη από τη δεκαετία του '70. Χαρακτηριστική είναι π.χ. η ψήφιση του νόμου περί ιθαγένειας από την τελευταία κυβέρνηση του Πα.Σο.Κ., χωρίς την ίδια στιγμή να τηρηθεί η προεκλογική δέσμευση περί συμφώνου συμβίωσης.

Σε σχέση με το παραπάνω κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τους ομοφυλόφιλους ότι φταίνε οι ίδιοι λόγω έλλειψης πολιτικής οργάνωσης ή ανεπαρκούς διεκδικητικότητας. Οι ξένοι μετανάστες που ζουν στην Ελλάδα λόγω αντικειμενικών συνθηκών σίγουρα δεν είναι περισσότερο πολιτικά ενεργοί ή διεκδικητικοί. Όμως στους κόλπους της ελληνικής κοινωνίας, και ιδιαίτερα στους κόλπους της αριστεράς και του αντιρατσιστικού κινήματος, βρίσκουν περισσότερους και πιο πρόθυμους συνηγόρους.

Αυτή τη στιγμή, η διέγερση μίσους με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό τιμωρείται από τον νόμο σε 24 ευρωπαϊκές χώρες. 18 από αυτές είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Γαλλία, Ην. Βασίλειο, Ισπανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Πορτογαλία, Αυστρία, Σουηδία, Δανία, Φινλανδία, Ιρλανδία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Σλοβενία, Κροατία, Εσθονία, Λιθουανία και Μάλτα) και δύο είναι βαλκανικές εκτός Ε.Ε. (Σερβία και Αλβανία). Επιπλέον, επτά χώρες περιλαμβάνουν στη σχετική νομοθεσία και την ταυτότητα φύλου. Σε πρόσφατο ψήφισμά του το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητάει να προστεθούν οι σχετικές διατάξεις στις νομοθεσίες όλων των κρατών-μελών.

Αναμένουμε να δούμε ποια θα είναι η στάση των κομμάτων κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής συζήτησης. Προς το παρόν, το Πα.Σο.Κ. με ανακοίνωσή του χαιρετίζει την κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου κάνοντας μόνο μία πλάγια αναφορά σε τυχόν ελλείψεις του και γυρνώντας την κουβέντα στο άσχετο θέμα του... συμφώνου συμβίωσης. Όσο για τον Συ.Ριζ.Α. στην ανακοίνωσή του αναφέρει ότι σημασία έχει «η ρατσιστική πράξη και όχι ο ρατσιστικός λόγος» ενώ σχολιάζεται η απουσία της ταυτότητας φύλου, όχι όμως και του σεξουαλικού προσανατολισμού...

 

ΤΟ ΑΝΔΡΙΚΟ ΓΥΜΝΟ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ

[Αναδημοσίευση από τον ιστότοπο της εφημερίδας Athens Voice όπου μπορείτε να διαβάσετε και τα σχετικά σχόλια.]

«Αρσενικό/Αρσενικό» είναι ο αρκετά ομοερωτικός τίτλος της έκθεσης που τρέχει μέχρι τις 2 Ιανουαρίου προσελκύοντας χιλιάδες επισκέπτες στο Μουσείο ντ' Ορσέ της γαλλικής πρωτεύουσας. Μια έκθεση που συγκεντρώνει γύρω στα 200 έργα τέχνης με κοινό θέμα το ανδρικό γυμνό από το 1800 μέχρι σήμερα. Ο τίτλος αποτελεί αναφορά στην περίφημη έκθεση «Αρσενικό/Θηλυκό» που φιλοξενήθηκε στο Κέντρο Πομπιντού πριν από 20 χρόνια περίπου. Εντυπωσιακός σιδηροδρομικός σταθμός της εποχής του Μπελ Επόκ, το Μουσείο ντ' Ορσέ εγκαινιάστηκε το 1986 και η μόνιμη συλλογή του είναι αφιερωμένη στην τέχνη του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα.

Πρόκειται για την πρώτη έκθεση με θέμα το ανδρικό γυμνό που διοργανώνεται οπουδήποτε στον κόσμο, μετά από μία πολύ μικρότερη που είχε φιλοξενηθεί στο Μουσείο του Λεοπόλδου στη Βιέννη μόλις πέρσι. «Το γυναικείο γυμνό έχει καταντήσει κοινότοπο, όμως το ανδρικό γυμνό έχει ακόμα τη δύναμη να σοκάρει» είναι η εξήγηση που δίνει γι'αυτό ο διευθυντής του Μουσείου. Σε αντίθεση με τη Βιέννη, τα εκθέματα στο Παρίσι δεν ακολουθούν κάποια χρονολογική σειρά αλλά έχουν χωριστεί σε θεματικές ενότητες όπως το κλασικό ιδανικό, το αθλητικό γυμνό, το ηρωικό γυμνό, το βασανισμένο σώμα, το ερωτικό σώμα κτλ.

Η επιλογή αυτή των επιμελητών είχε σαν αποτέλεσμα η έκθεση να επικριθεί για έλλειψη επιστημονικότητας. Οι επικριτές θεωρούν πως πετυχαίνει τον εμπορικό αλλά όχι τον επιστημονικό της στόχο, συσσωρεύοντας έργα μεγάλων αλλά και ελασσόνων καλλιτεχνών χωρίς να δίνει σαφή εικόνα για την εξέλιξη των καλλιτεχνικών ρευμάτων, τις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις ή την επιρροή των κοινωνικο-πολιτικών συνθηκών κάθε εποχής. Οι υπεύθυνοι του μουσείου απαντούν ότι προτίμησαν η προσέγγισή τους να είναι περισσότερο εκλεκτική και λιγότερο ιστοριογραφική. Και ότι δεν φοβούνται τις αντιδράσεις: «Το πιθανότερο είναι να κατηγορηθούμε για σεμνοτυφία. Για να το πούμε χοντρά, η έκθεση περιλαμβάνει ελάχιστες στύσεις.»

Γνωρίζοντας ότι τα ελληνικά μουσεία διαθέτουν μερικά από τα πιο λαμπρά παραδείγματα ανδρικού γυμνού στην ιστορία της τέχνης, ας ελπίσουμε ότι η γαλλική έκθεση θα βρει πολύ σύντομα μιμητές και στην Ελλάδα. Μέχρι τότε μπορούμε να θαυμάσουμε κάποια από από τα έργα που εκτίθενται αυτές τις μέρες στο Παρίσι.

 

Νεοκλασικισμός ή η λατρεία του κλασικού ιδεώδους.

Σπουδή ανδρός (Πάτροκλος) - Ζακ-Λουί Νταβίντ

Ο βοσκός Πάρις - Ζαν-Μπατίστ Φρεντερίκ Ντεμαρέ

Νεαρός καθισμένος στην ακροθαλασσιά - Ζαν-Ιπολίτ Φλαντρέν

Ο Κάιν στην Ταορμίνα της Σικελίας - Βίλχελμ φον Γκλέντεν

Το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα ο νεοκλασικισμός εκφυλίστηκε σε ένα επίσημο, ακαδημαϊκό στιλ με ιλαροτραγικά κάποιες φορές αποτελέσματα.

Η Μάστιγα - Ανρί-Καμίλ Ντανζέ

Νεκρός για την πατρίδα - Ζαν-Ζιλ Αντουάν Λεκόντ ντε Νουί

 

Κρατώντας τις αποστάσεις του από το «κλασικό ιδεώδες» οι μεγάλοι καλλιτέχνες της εποχής στράφηκαν προς μία πιο ρεαλιστική απεικόνιση.

Η εποχή του χαλκού - Ογκίστ Ροντέν

Γονατιστός στην πηγή - Ζορζ Μιν

Έκρηξη σε ορυχείο - Ανρί Γκρεμπέρ

 

Η ρομαντική αντίδραση στον ωμό ρεαλισμό ονομάστηκε συμβολισμός.

Ιάσονας - Γκιστάβ Μορό

Η σχολή του Πλάτωνα (λεπτομέρεια) - Ζαν Ντελβίλ

Ο τροχός της τύχης - Έντουαρντ Μπερν-Τζόουνς

Ισότητα μπρος τον θάνατο - Αντόλφ-Γουίλιαμ Μπουγκερό

Η θρησκευτική τέχνη έδωσε συχνά στους καλλιτέχνες την αφορμή να ασχοληθούν με το ανδρικό γυμνό. Αγαπημένο τους θέμα το μαρτύριο του Αγίου Σεβαστιανού καθώς η έκθεση περιλαμβάνει εννέα πίνακες με το συγκεκριμένο θέμα!

Η μαστίγωση του Ιησού - Αντόλφ-Γουίλιαμ Μπουγκερό

Ο Άγιος Σεβαστιανός - Ανχέλ Σαράγκα

Ο Άγιος Σεβαστιανός - Αλφρέντ Κουρμ

 

Η έλευση του ιμπρεσιονισμού, του εξπρεσιονισμού και των λοιπών ρευμάτων της μοντέρνας τέχνης είχε σαν αποτέλεσμα να υποχωρήσει η απεικόνιση του γυμνού ανδρικού σώματος αφενός λόγω της αποστροφής των καλλιτεχνών απέναντι στον κλασικισμό, αφετέρου λόγω των αυξανόμενων αντιδράσεων που συναντούσαν οι ομοερωτικές αναπαραστάσεις. Δεν λείπουν όμως κάποια έργα και από αυτή την περίοδο.

Ψαράς με δίκτυ - Φρεντερίκ Μπαζίλ

Οι Λουόμενοι - Πολ Σεζάν

Λουόμενοι - Έντβαρντ Μινχ

Γονατιστή αυτοπροσωπογραφία - Έγκον Σίλε

Έφηβοι - Πάμπλο Πικάσο

Ο Ζαν Κοκτό με έναν φίλο του - Φίλιπ Χάλμαν

Το ναζιστικό καθεστώς χρησιμοποίησε τον κλασικισμό για τα μνημεία του αλλά οι αναπαραστάσεις της ωμής δύναμης μοιάζουν αποκομμένες από οποιοδήποτε ερωτικό στοιχείο. Αντίθετα στη Σοβιετική Ρωσία ο Αλεξάντρ Ντεϊνέκα χρησιμοποίησε το επίσημο στιλ του «σοσιαλιστικού ρεαλισμού» για να εκφράσει με ασφάλεια τις ομοερωτικές του φαντασιώσεις.

Ενεργητική ζωή - Άρνο Μπρέκερ

 

Στα ντους μετά τη μάχη - Αλεξάντρ Ντεϊνέκα

 

Και βέβαια από την έκθεση δεν λείπει η σύγχρονη ομοερωτική τέχνη.

Αχιλλέας- Πιερ και Ζιλ

 

Τρεις φιγούρες - Φράνσις Μπέικον

΄

Ο θάνατος του Άβελ - Κεχίντε Γουάιλι

 

Ηλιοθεραπεία - Ντέιβιντ Χόκνεϊ

 

Το Λουτρό - Πολ Κάντμους

 

ΓΙΑ ΕΝΑ ΣΥΜΦΩΝΟ ΑΔΕΙΑΝΟ

[Αναδημοσίευση από τον ιστότοπο της εφημερίδας Athens Voice όπου μπορείτε να διαβάσετε και τα σχετικά σχόλια.]

 

Με συντριπτική πλειοψηφία 16 προς 1, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ΕΔΑΔ) καταδίκασε την περασμένη Πέμπτη την Ελλάδα για τον αποκλεισμό των ζευγαριών ίδιου φύλου από τον Ν.3719. Ο νόμος -που ψηφίστηκε το 2008 από την τότε κυβερνητική πλειοψηφία της Ν.Δ.- εισήγαγε στην ελληνική νομοθεσία το λεγόμενο «σύμφωνο συμβίωσης».

Αν και κανείς δεν χαίρεται όταν η χώρα του τρώει «καμπάνες», παραμένει το αδιαμφισβήτητα θετικό γεγονός ότι για πρώτη φορά το δικαστήριο του Στρασβούργου καταδίκασε την έλλειψη ισονομίας των ομοφυλόφιλων πολιτών στην Ελλάδα. Αναμενόμενα θλιβερή η περιφρόνηση της είδησης από τα περισσότερα συμβατικά ΜΜΕ, αφού τα βραδινά δελτία ειδήσεων την αγνόησαν πανηγυρικά, ενώ από τα πρωτοσέλιδα της επόμενης ημέρας, μόνο η «Καθημερινή» και η «Εφημερίδα των Συντακτών» αφιέρωσαν λίγα λόγια στο πλαϊνό μονόστηλο.

Ως προς το νομικό κομμάτι θα πρέπει να παρατηρήσουμε ότι το «σύμφωνο συμβίωσης» δεν είναι το πρώτο νομοθέτημα που εισάγει ρητά διατυπωμένες διακρίσεις σε βάρος των ζευγαριών ίδιου φύλου. Όπως έχουμε δει εδώ, αυτή η «πρωτιά» ανήκει στη νομοθεσία περί υποβοηθούμενης αναπαραγωγής του 2002. Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει καμία προσφυγή στο Στρασβούργο για εκείνο το νομοθέτημα.

Για να παραμείνουμε στο νομικό κομμάτι θα πρέπει να επισημάνουμε ότι, αν και η καταδίκη της Ελλάδας από το συγκεκριμένο δικαστήριο δεν αποτελεί πρωτοτυπία, η συγκεκριμένη περίπτωση είναι αρκετά ιδιαίτερη. Από τα 47 κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη δεκάδα των χωρών που έχουν καταδικαστεί.  Όμως η συντριπτική πλειοψηφία των καταδικαστικών αποφάσεων αφορά δυσλειτουργίες του ελληνικού συστήματος δικαιοσύνης (όπως η καθυστέρηση στην εκδίκαση υποθέσεων) καθώς και αποζημιώσεις σε περιπτώσεις απαλλοτριώσεων.

Αντίθετα η καταδίκη της χώρας για παραβίαση του άρθρου 14 της σύμβασης για τα δικαιώματα του ανθρώπου (που απαγορεύει τις διακρίσεις) αλλά και του άρθρου 8 (που προστατεύει την οικογενειακή ζωή) είναι μια πολύ πιο σπάνια και σοβαρή υπόθεση: Σε αυτή την περίπτωση δεν καταδικάζονται οι αστοχίες και οι παραλείψεις της διοίκησης, αλλά η σκόπιμη εισαγωγή διακρίσεων από την πλευρά του νομοθέτη.

Γεγονός που μας μεταφέρει στο επόμενο στάδιο του συλλογισμού μας και ένα διπλό ερώτημα: Θα συμμορφωθεί η Ελλάδα με την απόφαση του ευρωδικαστηριού; Και αν το κάνει, θα είναι κάτι τέτοιο προς το συμφέρον των ομοφυλόφιλων πολιτών; Συνοπτικά, ο συντάκτης αυτής της στήλης θεωρεί ότι η απάντηση στο πρώτο ερώτημα είναι μάλλον «ναι», ενώ η απάντηση στο δεύτερο ερώτημα είναι μάλλον «όχι».

Ως προς το πρώτο ερώτημα, είναι αρκετά διαδεδομένο να αμφισβητείται η διάθεση συμμόρφωσης των ελληνικών αρχών στις αποφάσεις των ευρωπαϊκών δικαστηρίων. Αν και ένας τέτοιος κυνισμός μπορεί να μοιάζει δικαιολογημένος, η αλήθεια είναι ότι η εφαρμογή των αποφάσεων του συγκεκριμένου δικαστηρίου ελέγχεται από το Συμβούλιο της Ευρώπης και η χώρα μας σε γενικές γραμμές προσαρμόζει τη νομολογία και τη νομοθεσία της προκειμένου να συμμορφωθεί (όπως μπορείτε να διαβάσετε εδώ) έστω κι αν αυτή η συμμόρφωση είναι συχνά πρόχειρη και επιφανειακή. Επιπλέον μοιάζει εξαιρετικά παράδοξο να ήταν τόσο αστοιχείωτοι σχετικά με την ευρωπαϊκή νομοθεσία οι συντάκτες του συγκεκριμένου νομοσχεδίου ώστε να μην μπορούν να προβλέψουν τη σχεδόν ομόφωνη καταδίκη τους από το ευρωδικαστήριο!

Ως προς το δεύτερο ερώτημα, είναι γνωστές και πανθομολογούμενες οι κραυγαλέες ελλείψεις του ελληνικού «συμφώνου συμβίωσης», γεγονός που έχει σαν αποτέλεσμα ελάχιστα ανδρόγυνα να το προτιμούν σε σχέση με τον γάμο. Σε δημοσίευμά του το «Βήμα» έχει χαρακτηρίσει το σύμφωνο «κοροϊδία» αφού δεν παρέχει κανένα από τα ασφαλιστικά και φορολογικά προνόμια των παντρεμένων και περιορίζεται στο να ρυθμίζει μόνο κληρονομικά ζητήματα (και αυτά κατά το ήμισυ σε σχέση με τον γάμο). Ο Αλέξης Τσίπρας έχει καταγγείλει ότι δεν μπόρεσε καν να ανοίξει οικογενειακή μερίδα με τη σύντροφό του. Και ο Φώτης Κουβέλης σε ερώτησή του στη Βουλή ανέφερε ότι «λειτουργεί αποτρεπτικά για τους ενδιαφερόμενους».

Έχουμε λοιπόν δύο δεδομένα: Το πρώτο είναι ότι η καταδίκη δεν μπορούσε παρά να είναι αναμενόμενη και το δεύτερο ότι το σύμφωνο υπήρξε ελλιπές εξαρχής, γεγονός που καθόλου δεν επηρεάζει τα ετερόφυλα ζευγάρια αφού αυτά συνεχίζουν να έχουν τη δυνατότητα του γάμου. Μέσα από αυτό το πρίσμα είναι προφανές ότι η καταδίκη δεν ήταν μόνο αναμενόμενη, αλλά και «χρήσιμη» για το πολιτικό σύστημα αφού με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει να επεκτείνει ένα ελλιπέστατο σύμφωνο συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια χωρίς πολιτικό κόστος («δεν φταίμε εμείς, η Ευρώπη μας ανάγκασε»).

Με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια: Το ίδιο πολιτικό σύστημα έχει φροντίσει ευθύς εξαρχής ώστε το σύμφωνο συμβίωσης να παρέχει την ελάχιστη δυνατή κατοχύρωση στα ζευγάρια που θα το επιλέξουν. Με την επέκτασή του η χώρα θα πάψει να εκτίθεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο -χωρίς να προσφέρει τίποτα ουσιαστικό στα ζευγάρια ίδιου φύλου πέρα από ξεροκόμματα και ψίχουλα. Και ταυτόχρονα οποιαδήποτε συζήτηση για το πραγματικό ζητούμενο (που είναι ο πολιτικός γάμος) παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες...

Ας μην βιαστούμε λοιπόν να στοιχηματίσουμε ότι η απόφαση δεν θα εφαρμοστεί. Ίσως οι πολιτικοί μας να θελήσουν να την εφαρμόσουν - αλλά για τους λάθος λόγους...

ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΤΟΝ ΕΡΩΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΟΛΜΑ ΝΑ ΠΕΙ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ

[Αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα της εφημερίδας Athens Voice όπου μπορείτε να διαβάσετε και τα σχετικά σχόλια.]

Η ιστορία της ομοφυλοφιλίας ως κοινωνικό φαινόμενο είναι πανάρχαια υπόθεση, όμως η ιστορία του γκέι κινήματος είναι πολύ πιο πρόσφατη (ακόμα και η ίδια η λέξη «ομοφυλοφιλία» εμφανίστηκε μόλις τον 19ο αιώνα). Για πολλούς αιώνες όσοι αγαπούσαν διαφορετικά ήταν αναγκασμένοι να υποφέρουν σιωπηλά, καταδικασμένοι στην ντροπή και τον τρόμο. Κάτι που συνεχίζει να ισχύει σε μεγάλο μέρος του πλανήτη ακόμα και σήμερα (η ομοφυλοφιλία παραμένει ποινικό αδίκημα σε 78 χώρες του κόσμου). Τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα, η συνειδητοποίηση αυτής της κοινωνικής αδικίας οδήγησε στην ανέγερση μνημείων προς τιμή αυτών των ανώνυμων, ξεχασμένων θυμάτων της ιστορίας σε διάφορες χώρες του κόσμου. Πολλά από αυτά τα μνημεία χρησιμοποιούν το ροζ τρίγωνο των ναζιστών ως διαχρονικό σύμβολο των διωγμών που έχουν υποστεί οι ομοφυλόφιλοι ανά τους αιώνες. Όπως θα δούμε όμως, δεν είναι τα μόνα.

Το ιερό του Έρωτα στις παρυφές της Ακρόπολης

 

Στη βόρεια κλιτύ της Ακρόπολης, κάτω από το Ερέχθειο, βρίσκεται ένα υπαίθριο ιερό στον θεό Έρωτα και τη μητέρα του Αφροδίτη. Από μία επιγραφή λαξευμένη πάνω στον βράχο μαθαίνουμε ότι σε αυτή την τοποθεσία οι αθηναίοι διοργάνωναν γιορτή αφιερωμένη στον μικρό φτερωτό θεό προς το τέλος της Άνοιξης. Γνωρίζουμε επίσης ότι εκεί κατέληγε η γυμνή λαμπαδηδρομία νεαρών προς τιμή του θεού Έρωτα που ξεκινούσε από την Ακαδημία Πλάτωνος. Στην τοποθεσία του ιερού ο σημερινός επισκέπτης μπορεί να δει κόγχες σκαλισμένες πάνω στον ιερό βράχο που σήμερα είναι κενές, όμως στην αρχαιότητα οι λάτρεις του θεού τοποθετούσαν μέσα σε αυτές τάματα όπως εικόνες, ανάγλυφα, αγαλματίδια, φιγούρες από τερακότα κτλ.

Από τους αρχαίους συγγραφείς μαθαίνουμε ότι ένα από αυτά απεικόνιζε ένα αγόρι να τρέχει γυμνό κρατώντας στα χέρια του δυο πετεινούς. Η αναπαράσταση παραπέμπει στην ιστορία του εραστή Μέλητου ο οποίος κατάφερε να περάσει με επιτυχία όλες τις δοκιμασίες στις οποίες τον υπέβαλλε ο πανέμορφος νεαρός Τιμαγόρας. Δοκιμασίες όπως η κλοπή κυνηγόσκυλων, ενός φημισμένου επιβήτορα, και τέλος, δύο πετεινών από πολύ καλή ράτσα τους οποίους απαίτησε ο Τιμαγόρας ως δώρα από τον εραστή του. Παρόλα αυτά ο Τιμαγόρας συνέχιζε να αντιστέκεται στην ερωτική πολιορκία του Μέλητου και ο τελευταίος, τρελός από έρωτα, αυτοκτόνησε πέφτοντας από την Ακρόπολη. Σύμφωνα με τον θρύλο, μόλις ο Τιμαγόρας έμαθε για τον θάνατο του εραστή του, καταλήφθηκε από μία ανεξέλεγκτη ορμή (οι αρχαίοι την αποκαλούσαν «Αντέρως» – η εκδίκηση του έρωτα) και τρέχοντας έπεσε κι αυτός στο ίδιο σημείο, πάνω από το σώμα του άψυχου Μέλητου. Το σημείο που έπεσαν οι δύο νέοι ήταν ακριβώς αυτό που επέλεξαν οι αθηναίοι για να στήσουν το ιερό προς τιμή του θεού Έρωτα. Την ιστορία μαθαίνουμε από το λεξικό της Σούδας και μια παραλλαγή της διαβάζουμε και στον Παυσανία. Όμως δεν θα δείτε να την αναφέρουν οι περισσότεροι σύγχρονοι τουριστικοί οδηγοί...

Μνημείο στους ομοφυλόφιλους που έπεσαν θύματα του ναζισμού στο Βερολίνο

 

Το μνημείο που εγκαινιάστηκε το 2008 από τον γκέι δήμαρχο του Βερολίνου Κλάους Βόβεραϊτ είναι αφιερωμένο στους 15 χιλιάδες ομοφυλόφιλους που υπολογίζεται ότι έχασαν τη ζωή τους στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Πρόκειται για έναν τσιμεντένιο κύβο που στήθηκε στην άκρη του πάρκου Tiergarten (δημοφιλή τοποθεσία υπαίθριων γκέι γνωριμιών). Μέσα από μία τετράγωνη οπή, ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει ένα σύντομο βίντεο που δείχνει δύο νεαρούς να φιλιούνται με φόντο το πάρκο. Δίπλα στο μνημείο μπορεί να διαβάσει λεπτομέρειες σχετικά με τους διωγμούς των ομοφυλόφιλων που δεν σταμάτησαν με τον ναζισμό, αφού η ομοφυλοφιλία παρέμεινε ποινικό αδίκημα στη Γερμανία μέχρι το 1969. Σαν αποτέλεσμα, οι ομοφυλόφιλοι υπήρξαν τα τελευταία θύματα του ναζισμού που αναγνωρίστηκαν από το γερμανικό κράτος και η ιστορία των επιζώντων παρέμεινε για δεκαετίες καλυμμένη από ένα πέπλο σιωπής. Η γειτνίαση του μνημείου με το αντίστοιχο μνημείο για το εβραϊκό Ολοκαύτωμα προκάλεσε τις αντιδράσεις ορισμένων εβραίων ιστορικών που θεωρούν ότι τα δύο εγκλήματα δεν είναι συγκρίσιμα σε μέγεθος.

O τάφος του Όσκαρ Ουάιλντ στο Παρίσι

Ο ιρλανδός συγγραφέας που καταδικάστηκε να περάσει δυο χρόνια στα βρετανικά κάτεργα εξαιτίας της σχέσης του με τον γιο ενός άγγλου αριστοκράτη (η φράση «ο έρωτας που δεν τολμάει να πει το όνομά του» προέρχεται από τα πρακτικά της περίφημης δίκης) πέθανε απένταρος και ξεχασμένος στο Παρίσι το 1900. Εννιά χρόνια αργότερα, οι φίλοι του μετέφεραν τα λείψανά του στο διάσημο κοιμητήριο Père Lachaise και ανέθεσαν το επιτύμβιο μνημείο στον μοντερνιστή γλύπτη Τζάκομπ Έπσταϊν. Ο Έπσταϊν έφτιαξε έναν τεράστιο ιπτάμενο άγγελο, τα γεννητικά όργανα του οποίου καταστράφηκαν από έναν βάνδαλο τη δεκαετία του '60. Πέρα από τα λουλούδια, τα σημειώματα και τα γκράφιτι, οι θαυμαστές του συγγραφέα άρχισαν να αφήνουν πάνω στον τύμβο σημάδια από φιλιά με κραγιόν. Για να προστατεύσει το μάρμαρο από τη διάβρωση, ο δήμος αποφάσισε το 2011 να κατασκευάσει γύρω από το μνημείο ένα παραπέτασμα από πλεξιγκλάς.

Το μνημείο της γκέι απελευθέρωσης στη Νέα Υόρκη

Το Christopher Park βρίσκεται στο West Village ακριβώς απέναντι από το ιστορικό μπαρ Stonewall Inn, όπου το 1969 οι ομοφυλόφιλοι θαμώνες αποφάσισαν για πρώτη φορά να αντιδράσουν δυναμικά σε μία ακόμα «επιχείρηση-σκούπα» της αστυνομίας στα γκέι στέκια. Ακολούθησαν τρεις μέρες ταραχών στους γύρω δρόμους που υπήρξαν η ληξιαρχική πράξη γέννησης του σύγχρονου κινήματος χειραφέτησης των ομοφυλόφιλων, αλλά και η έμπνευση για τις ετήσιες παρελάσεις της γκέι περηφάνιας που διοργανώνονται έκτοτε παντού στον κόσμο σε ανάμνηση εκείνου του ιστορικού γεγονότος. Το 1992, μετά από 12 χρόνια λυσσαλέων αντιδράσεων, ο δήμος της Νέας Υόρκης τοποθέτησε τελικά στο Christopher Park ένα γλυπτό σύμπλεγμα του καλλιτέχνη Τζορτζ Σίγκαλ που έγινε γνωστό ως «Μνημείο της γκέι απελευθέρωσης». Το μνημείο, που απεικονίζει όρθιο ένα ζευγάρι αντρών και καθιστό σε ένα διπλανό παγκάκι ένα ζευγάρι γυναικών, αποτελεί σήμερα δημοφιλή προορισμό για τους τουρίστες που επισκέπτονται το Μανχάταν.

To Homomonument στο Άμστερνταμ

Το πρώτο δημόσιο μνημείο που ανεγέρθηκε οπουδήποτε στον κόσμο με σκοπό «να στηρίξει και να εμπνεύσει τους ομοφυλόφιλους στον αγώνα τους ενάντια στην άρνηση, την καταπίεση και τις διακρίσεις» εγκαινιάστηκε το 1987. Αποτελείται από τρία ροζ τρίγωνα φτιαγμένα από γρανίτη, τα δύο στο επίπεδο του δρόμου και ένα τρίτο το οποίο εξέχει πάνω από το κανάλι Kaizergracht, που αποτελούν τις γωνίες ενός μεγαλύτερου νοητού τριγώνου. Η τοποθέτησή τους δεν είναι τυχαία· το ένα τρίγωνο δείχνει προς το εθνικό μνημείο των πεσόντων στον πόλεμο· το δεύτερο είναι στραμμένο προς τα γραφεία της παλιότερης γκέι οργάνωσης της Ολλανδίας· ενώ το τρίτο βλέπει προς το σπίτι της Άννας Φρανκ. Πάνω στο τελευταίο είναι χαραγμένοι οι στίχοι του γκέι ολλανδοεβραίου ποιητή Γιάκομπ Ιζραέλ ντε Χάαν «Η επιθυμία μας για εγκαρδιότητα δεν γνωρίζει όρια».

Το μνημείο του Άλαν Τούρινγκ στο Μάντσεστερ

Ο μαθηματικός που αποκρυπτογράφησε τους μυστικούς κώδικες του γερμανικού ναυτικού κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και θεωρείται γενάρχης της επιστήμης της πληροφορικής, καταδικάστηκε από αγγλικό δικαστήριο το 1952 εξαιτίας της σχέσης του με έναν άντρα, ακριβώς όπως και ο Όσκαρ Ουάιλντ. Προκειμένου να γλιτώσει τη φυλακή, ο Τούρινγκ δέχτηκε να υποβληθεί σε «θεραπεία» ευνουχισμού με θηλυκές ορμόνες. Δύο χρόνια αργότερα αυτοκτόνησε δαγκώνοντας ένα μήλο ποτισμένο με κυάνιο. Ένα γλυπτό στη μνήμη του τοποθετήθηκε το 2001 ανάμεσα στο πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ και την γκέι γειτονιά της πόλης. Τον δείχνει καθιστό σε ένα παγκάκι να κρατάει στο χέρι του το μοιραίο δαγκωμένο μήλο (που πολλοί θεωρούν ότι υπήρξε έμπνευση για το λογότυπο της Apple). Η επιγραφή του μνημείου αναφέρει «Άλαν Τούρινγκ, πατέρας της πληροφορικής, μαθηματικός, αποκρυπτογράφος των συμμάχων και θύμα της προκατάληψης».

To παγκάκι του Μάθιου Σέπαρντ στο πανεπιστήμιο του Γουαϊόμινγκ

Το 1998, σε ηλικία 22 ετών, ο φοιτητής Μάθιου Σέπαρντ συνάντησε σε ένα γκέι στέκι του Γουαϊόμινγκ δύο άντρες που προσφέρθηκαν να τον γυρίσουν σπίτι με το αμάξι τους. Αφού τον οδήγησαν σε μια ερημική περιοχή, τον έδεσαν σε έναν φράχτη και τον βασάνισαν μέχρι θανάτου. Η στυγερή δολοφονία του συγκλόνισε την Αμερική και –μετά από πολύχρονη εκστρατεία που ανέλαβε η μητέρα του– οδήγησε το Κογκρέσο να περάσει νόμο για την καταπολέμηση της ομοφοβικής βίας που πήρε το όνομά του. Δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του, το πανεπιστήμιο στο οποίο σπούδασε του αφιέρωσε αυτό το παγκάκι με την επιγραφή «Ο Μάθιου συνεχίζει να κάνει τη διαφορά. Ειρήνη σε εκείνον και σε όποιον ξεκουράζεται εδώ».

Ο Άγγελος της Φρανκφούρτης

Το άγαλμα ενός αγγέλου με χαμηλωμένο βλέμμα και ψαλιδισμένα τα φτερά τοποθετήθηκε κοντά στην εκκλησία του Αγίου Πέτρου το 1994 και είναι αφιερωμένο στους ομοφυλόφιλους που δολοφονήθηκαν από το Τρίτο Ράιχ. Βρίσκεται στο κέντρο μιας πλατείας σε σχήμα σταυρού και η επιγραφή στο βάθρο αναφέρει «Ομοφυλόφιλοι άντρες και γυναίκες δολοφονήθηκαν από το καθεστώς του Εθνικοσοσιαλισμού. Τα εγκλήματα αποσιωπήθηκαν και οι επιζώντες περιφρονήθηκαν. Η μνήμη τους πρέπει να μείνει ζωντανή γιατί αυτοί οι διωγμοί μπορεί να επαναληφθούν οποιαδήποτε στιγμή στο μέλλον».

Τα ροζ τρίγωνα στο Σαν Φρανσίσκο, το Σίδνεϊ και τη Βαρκελώνη

  

Το πάρκο με τα ροζ τρίγωνα εγκαινιάστηκε στο Σαν Φρανσίσκο το 2001 και αποτελείται από 15 τριγωνικές στήλες από γρανίτη, μία για κάθε χίλιους ομοφυλόφιλους που δολοφόνησαν οι ναζιστές. Την ίδια χρονιά εγκαινιάστηκε και το «Μνημείο του γκέι και λεσβιακού Ολοκαυτώματος» στο Green Park του Σίδνεϊ, όπου ένα ροζ τρίγωνο που απεικονίζει γκέι κρατούμενους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης διασταυρώνεται με ένα τρίγωνο φτιαγμένο από μαύρους στύλους που συμβολίζουν τη λεσβιακή κοινότητα. Στη Βαρκελώνη το αντίστοιχο μνημείο εγκαινιάστηκε από τον δήμαρχο της πόλης το 2011 και φέρει την επιγραφή «Στη μνήμη όλων των γκέι, των λεσβιών και των τρανσέξουαλ που υπέφεραν από διωγμούς και καταπίεση κατά τη διάρκεια της ιστορίας».

Η Πλατεία της Διαφορετικότητας στο Μοντεβιδέο

Το πρώτο μνημείο του είδους του στη Λατινική Αμερική εγκαινιάστηκε το 2005. Η Ουρουγουάη υπήρξε η πρώτη χώρα της Λατινικής Αμερικής που αναγνώρισε στα ζευγάρια ίδιου φύλου το δικαίωμα της υιοθεσίας και η δεύτερη μετά την Αργεντινή που θεσμοθέτησε τον γάμο ομοφύλων.

[Με πληροφορίες από εδώ.]